Een briljante student en verzetsman van 23, die zijn jonge leven opgeeft om anderen niet te verraden: dat is hoe David Verloop vooral wordt herinnerd.

Niet zijn vader Carel, maar de arts van het Diaconessenhuis in Utrecht doet na vier dagen bij de gemeente Utrecht aangifte van zijn geboorte. Vader Carel is predikant, moeder Geertruida Schermers huisvrouw in het dorpje Zoelmond (gemeente Beusichem). Later verhuist het gezin met ook nog een dochter naar Zeist.

Al jong valt op dat David goed kan leren. Op de middelbare school in Zeist maakt hij de sprong van de vierde klas van het HBS naar het gymnasium. Als zestienjarige begint hij aan de Rijksuniversiteit Utrecht aan een studie rechten, die hij in 1941 afrondt. David haalt hiermee de krant, want met zijn twintig jaar is hij de jongste meester in de rechten van Nederland. ,,In de afgelopen vier jaar bekwaamde hij zich ook voor het diploma Boekhouden M.O., dat hij in 1939 behaalde. Toch vond mr. Verloop tijd om in het sociëteitsleven van het Utrechtse Studentencorps een rol te spelen’’, schrijft het Zaans Volksblad op 13 juni 1941. Verloop is bovendien een begenadigd zeiler en schaker en bestuurslid van schaakvereniging Lasker. In 1942 studeert hij verder in Amsterdam en slaagt voor het Staatsexamen Economie.

David volbrengt zijn studies middenin de oorlogstijd en ziet vooral in Amsterdam hoe de Duitse onderdrukking en Jodenvervolging steeds verder toenemen. Via medestudenten komt hij in contact met een groep van Jan Meulenbelt, student Sociale Geografie en precies twee maanden jonger dan hij, en Ad Groenendijk. Zij proberen vaak gewoon door rond te vragen adressen te vinden om Joodse kinderen uit vooral Amsterdam een veilige plek te geven. Veel kinderen vinden onderdak in de Utrechtse Rivierenbuurt, maar ook in Noordwijk. Later zou de organisatie de naam Utrechts Kindercomité krijgen.

Verloop is vooral actief in Utrecht, waar hij met Frits Iordens en Anne Maclaine een onbekend aantal kinderen uit handen van de bezetter en zijn trawanten weet te houden. Het Kindercomité krijgt financiële steun van de Utrechtse aartsbisschop De Jong, die ook het boek bewaart waarin de echte namen van de kinderen staan vermeld. Het comité heeft naar schatting 360 kinderen gered.

Brussel

David Verloop wil verder studeren, maar dat wordt hem in Nederland onmogelijk gemaakt. De Sicherheitspolizei voert in februari 1943 op verschillende universiteiten razzia’s uit, op zoek naar de plegers van de dodelijke aanslag op de collaborerende Nederlandse generaal Hendrik Seyffardt. In maart eist de bezetter dat de circa 15.000 studenten binnen een maand de Loyaliteitsverklaring ondertekenen en beloven zich te onthouden van ’iedere tegen het Duitsche Rijk, de Duitsche Weermacht, of de Nederlandse autoriteiten gerichte actie’. Wie weigert, riskeert arrestatie en tewerkstelling in Duitsland.

David behoort tot de 87,4 procent van de Utrechtse studenten die niet tekent, waaraan op de universiteit een fel conflict tussen voorstanders en weigeraars vooraf gaat. De omstreden rector Van Vuuren en anderen sturen in juni een lijst met namen en adressen van studenten naar de SD, die velen van hen oppakt en naar Duitsland overbrengt.

Dat wil David niet meemaken: hij vlucht naar Brussel in een poging daar verder te studeren. Via Jan Strengers, net als Verloop uitgeweken naar Brussel om aan de Arbeitseinsatz te ontkomen, vindt David onderdak in een huis met andere studenten en een aantal joden.

Hij komt in contact met de Nederlands-Belgisch- Franse verzetsgroep Dutch-Paris, in 1941 in Lyon opgericht door de Belgische zakenman Jean Henri Weidner. De groep brengt met een groot netwerk van zo’n driehonderd leden vanuit Nederland via Brussel, Parijs, Toulouse en Annecy geallieerde piloten, Engelandvaarders, Joden en anderen naar Zwitserland en Spanje. De piloten hopen via de omweg Engeland te bereiken om opnieuw aan de strijd tegen Duitsland deel te nemen, de Joden zoeken een veilig heenkomen in het neutrale Zwitserland. Ook smokkelt de groep documenten op microfilm naar de Nederlandse regering in ballingschap in Londen.

,,In augustus 1943 wordt hij door P. van Cleef benaderd om Hans Vleeschdrager te helpen’’, schrijft groepslid E.S. Chait in 1946 in een Franstalig verslag over de rol van David Verloop bij Dutch-Paris. David krijgt aanvankelijk een bescheiden rol als geldkoerier. ,,Maar al snel viel hij op door zijn intelligentie en werd hij belast met de belangrijkste missies. In oktober ‘43 vergezelde hij Van Cleef naar Parijs om (contactpersoon) Vic Swane te ontmoeten vanwege een passage naar Spanje’’.

Ook gaat David door met het laten onderduiken van Joodse kinderen, maar op een bepaald moment helpt hij vooral piloten. Hoeveel hij er heeft geholpen is niet bekend. Dutch-Paris heeft tussen 1941 en september 1944 naar schatting ruim duizend mensen helpen vluchten, onder wie zo’n achthonderd Joden.

Op de radar

In het voorjaar van 1943 krijgt de Geheime Staatspolizei (Gestapo) de activiteiten op de radar. Jean Weidner wordt enkele keren opgepakt, maar weet steeds weer te ontkomen en vlucht zelf naar Zwitserland. Zijn zus Gabrielle wordt eind februari 1944 wel opgepakt en zou na omzwervingen langs verschillende concentratiekampen in februari 1945 overlijden.

In juli ’43 is prominent groepslid Maurice Bolle opgepakt, in november Van Cleef. David Verloop neemt de taken van Van Cleef over. ,,Hij was zeer actief en was sterk op het terrein van de financiën. Hij slaagde erin om nieuwe fondsen voor de groep aan te boren. Hij onderhield contact met de koeriers in Frankrijk en Nederland en ging vaak naar Nederland en soms naar Parijs’’, aldus Chait.

Arrestatie

Op 9 februari 1944 wordt een koerierster van de groep, Suze, opgepakt. Ze reist geregeld op de route naar Zwitserland, maar loopt tegen de lamp als haar papieren niet in orde zijn. Het is een arrestatie met grote gevolgen: in haar spullen vindt de Franse politie een notitieboekje met tal van namen en adressen. De politie draagt Suze over aan de Gestapo, die haar streng verhoort. Onder de dreiging om haar te verdrinken, geeft zij tal van namen prijs.

Enkele weken later op 28 februari staat de Gestapo in de Rue Franklin in Brussel, tegenwoordig vlak naast het hoofdkantoor van de Europese Commissie. Ze doet een inval in het huis waar David Verloop met negen piloten verblijft en nemen hem mee naar de Saint Gilles-gevangenis. Hij werd gevonden met stukken van de organisatie en is tijdens verhoren zwaar gemarteld.

Murw gebeukt door de Gestapo of misschien bang dat hij Dutch-Paris met bekentenissen schade zal berokkenen, neemt David Verloop een drastisch besluit. ,,Om zijn kameraden te redden, offert hij zichzelf op en pleegt op 7 of 8 maart zelfmoord door van vier meter hoogte naar beneden te springen. Enkele dagen later overlijdt hij in het ziekenhuis’’, beschrijft Chait in zijn verslag. Die informatie is anders dan in andere bronnen, die vermelden dat David op 7 maart direct is overleden.

David is op 14 maart 1944 begraven in Evere bij Brussel, maar op 23 november 1945 herbegraven op de Nieuwe Algemene Begraafplaats in Zeist. Tussen 1969 en 1987 neemt de Oorlogsgravenstichting een aantal keren contact op met de familie om te melden dat de grafsteen in vervuilde staat verkeert. In 1969, 1972 en voor het laatst in 1985 doet de stichting aan Davids zuster het voorstel om hem over te brengen naar het Ereveld in Loenen, maar de formulieren worden niet getekend. David Verloop blijft in Zeist begraven.

Op 7 mei 1946 is David Verloop onderscheiden met het Verzetskruis.

Radio Oranje is de naam van een radio-uitzending tijdens de Duitse bezetting vanuit Engeland. Dagelijks om 20:15 uur zond de Britse omroep (BBC) het Nederlandse kwartiertje wereldwijd uit.

Het radioprogramma werd gemaakt door de Nederlandse regering die uitgeweken was voor de Duitsers. Tijdens de uitzendingen werden opbeurende toespraken van de regering uitgezonden. Ook waren er anti-Duits cabaretliedjes te horen. En er werd nieuws verspreid hoe de strijd tegen de Duitsers ging. Daarnaast gaf het ook moed en hoop dat er gewerkt werd aan de bevrijding van Nederland.

De Duitse bezetter verbood uiteindelijk het luisteren naar Radio Oranje en Nederlanders moesten verplicht hun radio inleveren. Luisteren en het bezitten van een radio werd strafbaar en Duitse stoorzenders maakten de ontvangst slecht. De eerste uitzending van Radio Oranje was op 28 juli 1940 en daarin sprak de gevluchte koningin Wilhelmina de bezette Nederlanders toe.